w przenośni
  • orliki
    22.05.2012
    22.05.2012
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jak powinniśmy zapisywać nazwę sztucznych boisk przygotowanych w ramach sportowego projektu rządowo-samorządowego. Czy są to orliki, czy może Orliki? Proszę również o wyjaśnienie etymologii tego słowa.
    Dziękuję.
    Krzysztof Felsmann
  • przysłowia, porzekadła, maksymy itp.
    28.09.2009
    28.09.2009
    Witam Poradnię.
    Mam kilka pytań odnośnie przysłowia i powiedzenia oraz zwrotu przysłowiowego i związku frazeologicznego. Czy przysłowie jest szczególnym przypadkiem powiedzenia, zawierającym w sobie jakąś naukę, morał? Czy są powiedzenia z morałem, ale nie będące przysłowiem? Jaka jest zależność między frazeologizmem a zwrotem przysłowiowym?
    Pozdrawiam,
    Beija Flor
  • puzzle i puzzel
    3.06.2012
    3.06.2012
    Dzień dobry,
    czy taka odmiana słowa puzzel (jeden element z całości) jest poprawna w l. poj.: puzzel, puzzla, puzzlowi, puzzel, o puzzlu, z puzzlem. Jaka jest poprawna wymowa: pucel czy puzzel?
    Czy jeśli jeden puzzel jest pocięty na kawałki i składamy go, to w zdaniu: „Kiedy złożysz puzzel,… / Kiedy złożysz puzzla,…” powinniśmy użyć biernika (puzzel) czy dopełniacza (puzzla)?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • skrośny
    29.11.2006
    29.11.2006
    Szanowna Poradnio!
    Proszę o wyjaśnienie etymologii wyrazu skrośny, występującego w takich złożeniach jak: subsydiowanie skrośne (finanse), zniekształcenia skrośne (elektronika), składowa skrośna (statystyka), rzutowanie skrośne (informatyka). Czy jest synonim lub wyraz mu bliskoznaczny? Słowo skrośny nie występuje w korpusie języka polskiego.
    Piotr, Gliwice
  • skrócone nazwy instytucji i organizacji
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Eksperci!
    Moje pytanie będzie z rodzaju ortograficznych. Najpierw przykład: „Liderzy Platformy Obywatelskiej spotkali się w miście X. Dyskutowali o przyszłości swojego ugrupowania, przede wszystkim o szansach na wygranie wyborów samorządowych przez platformę (Platformę) w mieście Y”. Moje pytanie dotyczy zapisu słowa platforma – należy je napisać małą czy wielką literą? Czy niepełna nazwa użyta w kolejnym zdaniu, jeśli wiadomo, o jaką organizację chodzi, powinna być zapisana małą czy wielką literą? Z moich obserwacji wynika, że oba sposoby sa praktykowane, np. zapis małą literą w tygodniku Wprost, a dużą literą – w Polityce lub Newsweeku. A może obydwa zapisy są prawidłowe? Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
    Aleksandra Sobieraj
  • Szczurzyć

    23.01.2022

    Chciałabym poznać wytłumaczenie zwrotu: szczurzyć oczy (uszy).

    Z góry pięknie dziękuję za wytłumaczenie

  • ubogi
    5.02.2002
    5.02.2002
    Dzień dobry.
    Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa ubogi.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Paweł Barański
  • użycia metaforyczne
    6.12.2001
    6.12.2001
    1. Czy słowa klarowny używa się w języku polskim z zasady dla określenia własności substansji materialnej, na przykład soku, czy może być ono używane dla określenia własności tekstu lub idei?
    2. Czy słowo intymny ma w języku polskim znaczenie odnoszące się tylko do międzyludzkich związków zmysłowych albo seksualnych, czy może być użyte również dla określenia zażyłości duchowej albo intelektualnej pomiędzy ludźmi?
    3. Czy słowo wspinaczka w języku polskim używane może być jedynie na określenie zdobywania szczytów górskich, czy również jako przenośnia, w wyrażeniach wspinaczka po stopniach kariery, wspinaczka na wyżyny ducha?
    4.Czy słowo realność jest pseudopolskie, czy może być używane w języku polskim na równi z rzeczywistością?
    5. Czy słowo rozprawa oznacza tylko rozprawę sądową, czy można go używać na określenie omawiania czegoś, dyskusji, dysputy?

    Załączam wyrazy szacunku,
    Paul Jaworski
  • wampir i wamp
    14.05.2009
    14.05.2009
    Chciałabym zapytać o dokładną etymologię rzeczownika wampir, a także poznać istotę powiązania między nim a określeniem kobiety demonicznej, tzn. wampem.
    Łączę wyrazy szacunku,
    ww
  • Wychodzić naprzeciw problemom

    27.05.2022
    27.05.2022

    Szanowni Państwo,

    dwukrotnie spotkałem się ostatnio z użyciem zwrotu „wychodząc naprzeciw problemom (...)”. Sformułowanie „wychodzić naprzeciw” kojarzyłem raczej z dawnym zwyczajem witania gości w pół drogi i zastosowaniem w przenośnym znaczeniu 'spełniać czyjeś oczekiwania'. Czy jednak choć w części nie pokrywa się ono zakresem z innym stałym związkiem frazeologicznym "stawiać czoła"?

    Z wyrazami szacunku,

    Jacek Wojaczyński, Wrocław

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego